Verslag gesprek met Joris Thijssen van 17 november
Op 17 november spraken we met Joris Thijssen, lid TK, met o.a. Economische Zaken en Klimaat & Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit in zijn portefeuille. Lees ook het artikel dat Joris onlangs geschreven heeft voor de WBS.
Tijdens het gesprek zijn we ingegaan op de actuele ontwikkelingen en welke debatten er op de agenda staan. Daarnaast hebben we de activiteitenagenda van de PvdA Duurzaam en de politieke agenda besproken.
Verslag
Eerst zien, dan geloven! En de burger centraal! Voor de burger moet verduurzaming een feestje worden. Joris Thijssen was hier tijdens onze online sessie op 17 november heel duidelijk over. Een memorabele dag. Het “treindocument” creëerde veel opschudding. Gert-Jan Segers had het concept regeerakkoord in de trein laten liggen en een journalist had het in handen gekregen. Daardoor kwam o.a. veel op het gebied van klimaat en duurzaamheid op straat te liggen. Joris gaf aan dat het mooi laat zien wat de uitdaging is van het nieuwe kabinet. Meer doen dan Europa vraag; 55% Co2 reductie i.p.v. 52%. Zij willen vooral geld vrijmaken voor een klimaatfonds om mensen te helpen om te verduurzamen en geld vrijmaken voor verduurzaming van de industrie. “Supergoed, want dan maak je meters”. Maar Joris leest mooie volzinnen en gelooft nog niet helemaal dat zij gaan leveren. “En, nogmaals, het is echt wel veel geld”.
Zijn vraag is vooral; gaat het eerlijk gebeuren? Gaan de mensen met de lage en middeninkomens ook in staat gesteld worden om mee te doen met de verduurzaming of moeten zij naar verhouding de rekening betalen? Joris ziet een regering die te weinig doet en het ook niet eerlijk doet. En hij ziet een aantal oppositie partijen die er finaal tegenin gaan; klimaat is maar onzin en zij proberen twijfel te zaaien over het klimaatakkoord. Andere partijen zoals de Partij van de Dieren vinden dat er nog lang niet gebeurt. Kortom, een verdeeld politiek landschap terwijl er een enorme opdracht ligt.
De PvdA voert een klimaatbeleid gericht op juist de lage en middeninkomens die mee moeten kunnen doen en hiertoe in staat gesteld moeten worden en dat zij het op een eerlijke manier mee zullen maken. Op onze vraag of er het komende half jaar specifieke onderwerpen op de agenda komen gaf Joris aan dat de focus ligt op een klimaatbeleid waarbij de lage- en middeninkomens er niet op achteruit gaan. Dus huizen klimaatneutraal en veel isolatie. Maar ook aantrekkelijke leningen om maatregelen door te kunnen voeren. Dat merk je meteen in je portemonnee omdat dat op je energierekening tientjes gaat schelen. Qua mobiliteit moet je ervoor zorgen dat je gaat betalen naar gebruik. De kern van het beleid moet zijn dat je voor vervuiling betaalt. Dus de prijs per liter wordt hoger, maar de belasting wordt verlaagd. Dan leg je de rekening eerlijk neer. Alleen, verduurzaming moet een feestje worden voor de burger en het is dus cruciaal hoe je dit communiceert. Joris gaf een goed voorbeeld. Stel je verlaagt de belasting en verhoogt de prijs aan de pomp. De burger went snel aan de verlaging van de belasting, maar blijft zich bij iedere pompbeurt irriteren aan de hoge benzine prijzen. Toch is dat wel een van de oplossingen om te voorkomen dat je de agent of verpleegster de stad uit jaagt; enerzijds omdat er geen betaalbare woningen zijn en anderzijds ook nog eens een keer omdat het woon-werkverkeer onbetaalbaar wordt. Maak het OV goedkoper. En als je elektrisch rijden wilt stimuleren en de burger mee wil krijgen, zet dan de elektrische deelauto’s vooral in de wijken met de lage- en middeninkomens.
Wij hebben vanuit het bestuur en onze werkgroepen (Energie, Economie en Landbouw) kort ons activiteitenplan 2021-2022 toegelicht:
- Klimaatadaptatie
- NSP Strategisch Plan Gemeenschappelijk Landbouw Beleid
- Klimaatinkomen
- Waterstofpact
- Wind-zon-weerstand conference met GL op 21-01
- Windalarm
- Verduurzaming
- Fit for 55!
- Arbeidsmarkt in relatie tot verduurzaming industrie
Veel onderwerpen waarover wij graag met Joris in gesprek komen. Tijdens deze sessie waren er veel vragen. Vragen over het feit dat Joris aangaf dat de inkomenspolitiek belangrijk is bij verduurzaming en dat er blijkbaar hierover frictie is in de fractie. Waarom? Omdat het niet in het verkiezingsprogramma staat. Voor aanpassingen moet je het gesprek voeren binnen de fractie en binnen de partij. En de klimaat ambities vragen veel geld. Waar haalt het beoogd kabinet dit geld vandaan? Joris gaf aan dat het beoogd kabinet dit deels uit de algemene middelen wil halen; geld wil lenen en de staatsschuld wil laten oplopen. De ETS wordt aangescherpt en de Co2 prijs gaat omhoog; ook daar zal geld vandaan komen. Maar helaas, in het doorwrochte “Segers” stuk ontbreekt de financiële paragraaf. D
De verhuurdersheffing wordt waarschijnlijk afgeschaft en Joris gaf aan dat het mooi is dat daar stappen gemaakt worden, maar dat je wel op moet letten dat het geld niet allen naar nieuwbouw gaat, maar dat een substantieel deel besteed wordt aan verduurzaming van de bestaande bouw. Op vragen over de warmtenetten gaf Joris aan dat dit onderwerp al een tijdje ligt te wachten op behandeling in de tweede kamer en iedereen weet dat dit een heikel punt is, maar ook iedereen weet dat we iets moeten doen. Bij discussies in de tweede kamer over van het gas af, waterstof, groene stroom en het electrificeren van de industrie, is hij extra alert. Vooral wanneer partijen het onderwerp waterstof willen agenderen en dan mogelijk Shell aan de gesprekstafel komt.
De grootste clash merkt hij bij industrie en CCS. Er wordt steeds gezegd dat wij CCS kampioen zijn. Het is een tussenstop tussen de situatie van nu naar groene stroom en waterstof. Hij probeert hen er van te overtuigen dat we deze stap moeten overslaan. En toen kwam Tata. Zij willen direct over naar groene staal. Joris geeft aan dat dan zoals Tata ook bij andere grote industrieën studies uitgevoerd zouden moeten worden. VVD en CDA zeggen “CCS is goedkoop”. Maar je ziet dat stroom op zee goedkoop is. Daarnaast zeggen zij dat CCS snel is. Maar daar praten wij al tien jaar over en het is er nog steeds niet. Doordat zij vertragen, lijkt het erop dat zij gelijk krijgen. Vanuit de deelnemers werd gesuggereerd om GS te vragen om dergelijke studies binnen de provincies te entameren. Blok heeft hard tegen de motie gestemd om dergelijke studies uit te laten voeren. Joris vindt het waanzin dat een degelijke studie niet uitgevoerd zou kunnen worden. Hij gaat opnieuw een aangepaste motie indienen samen met Erkens van VVD. Zijn grote probleem met het industriebeleid is de STE pot; hoe hij nu is vormgegeven komt groene waterstof nooit aan de beurt. Als de overheid duidelijk maakt hoeveel er in de markt gezet moet worden, dan gaan zij erachteraan. Hij duwt op CCS om groene waterstof in de mix te krijgen.
Nogmaals kwam de vraag naar voren “hoe kunnen wij nu als PvdA samen met GL voorstellen doen dat het voor de gemiddelde burger een feestje wordt” Joris vroeg ons om daarover mee te denken. Fit for 55 betekent wat voor je baan, je huis, je omgeving, je mobiliteit en straks ook je bord. Joris vertelt andere partijen iedere keer: “zorg ervoor dat het betaalbaar wordt en aantrekkelijk wordt juist voor de mensen met een laag inkomen. “Ik kan in een duurzaam huis wonen” “Ik kan elektrisch rijden” “Ik krijg gezond eten op mijn bord” “Ik heb een baan in de duurzame economie”. De energietransitie vraagt andere competenties en mensen moeten (om)geschoold worden en voorbereid op deze nieuwe economie. Daar waar ervanuit de staatssecretaris een mager antwoord komt op een motie ziet Joris de werkgevers allang onderkennen dat dit een belangrijk punt is en dat ook de FNV al jaren zegt dat de energietransitie vast gaat lopen op de beschikbaarheid van personeel.
Afsluitend op onze vraag of Joris ons drie thema’s kan geven waarbij wij hem zouden kunnen helpen gaf hij aan dat hij daar op terugkomt. Wij houden jullie door middel van onze nieuwsbrief op de hoogte van het vervolg.
